Gaziantep Müze Müdürlüğü'ne bağlı Zeugma Müzesi'nde görevli arkeolog Merve Kaçmış 13 Ocak'ta Diyarbakır'da intihar etti. Müzede görevli olan ve daha sonra tayini çıkan arkeolog Ü.Y.P. üzerinde görünen envantersiz ve kayıp eserlerin Kaçmış’a zimmetlenmek istendiği, direnmekten başka çaresi kalmayınca da mobing ve baskılar sonucu intihar ettiği ortaya çıkmıştı.
5 BİN YILLIK 10 ESER KAYIP!
Arkeolog Kaçmış intihar mektubunda, “ Ben yapmadım, masumum, her yerde kameralar var, izleyince göreceksiniz” ifadelerinin yer almasının ardından Kültür ve Turizm Bakanlığı Gaziantep Zeugma Müzesi’nde soruşturma başlatmış, müfettişler müzede Orta ve Erken Tunç Çağı’na kadar giden yaklaşık 5000 yıllık 10 eserin kaybolduğunu belirlenmişti.
KAYIP ESERLER TARİFLE ARANDI…
Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonerler ve müzayede evlerini uyarmak ve kayıp eserlerin alım satımına engel olmak için resmi internet sitesinden ‘Kültür Varlığı Kaçakçılığı ile Mücadele’ bölümünden duyurdu. Bakanlık eserlerin normalde fotoğraflarını ve envanter bilgilerini koyarak buradan duyuru yapıyordu. Ancak Gaziantep Zeugma Müzesi’nden kaybolan 10 eser ile 2013 yılında kaybolduğu tespit edilen 17 tarihi eserin çoğunun envanter fotoğraflarının bile olmadığı ortaya çıktı.
M.Ö. 3000 yıllarına kadar giden kıymetli eserlerin bazılarının var olan fotoğrafları ise ya siyah beyaz ya da eseri tanımlamaya yetecek görüntüde değil. Bakanlık duyurusunda eserlerin ölçüleri, dönemleri ile birlikte sadece görünümünü anlatan 3 cümlelik tanımlamalara yer verildi.
İŞTE ARANAN ESERLER…
Envanter No: 204.58.01 Adı: Vazo-Çömlek, Dönemi: Roma, Ölçüleri: Yük:9.8 Cm, Gen:7.2 Cm. Tanımı: Basit ağız kenarlı, alta doğru daralan, hafif şişkin gövdeli, üzeri yivli, düz dipli kap. Eserin fotoğrafı bulunmamaktadır.
Envanter No: 510.10.97 Adı: Meyvelik, Cinsi: Pişmiş Toprak, Dönemi: Erken Tunç Çağı, Ölçüleri: Yük:16.3 Cm, A. Ç: 13.2 Cm. Tanımı: Koyu sarı- kahverengi hamurda çark yapımı, ağız kenarı düz, hafif içe dönük ayak elle düzeltilmiş, kaide kırık ve yapıştırılmış, tamamına yakını eksik, gövde de kırık ve yapıştırılmış. Eserin fotoğrafı bulunmamaktadır.
Envanter No: 8.66.96 Adı: Vazo, Cinsi: Pişmiş Toprak, Dönemi: Tunç Çağı, Ölçüleri: Yük: 8.6 Cm, Gen: 6.6 Cm. Tanımı: Kırmızımsı hamurlu, oval gövdeli, ağız kenarı çift dudaklı, kısa silindirik dar boyunlu halka diplidir. Gövdesinde kırık ve çatlaklar vardır. Eserin fotoğrafı bulunmamaktadır.
Söz konusu eserlerin envanter fotoğraflarının dahi bulunmaması, binlerce yıllık eserlerin kayıp olması Zeugma Mozaik Müzesi’nde tarihi eser kaçakçılığı yaşandığına dair iddiaları güçlendirdi.
ESERLER BULUNDU MU?
Zeugma Mozaik Müzesi’nde yürütülen çalışmalarda kayıp olduğu tespit edilen 10 eserin akıbeti ise bilinmiyor. M.Ö 3000 yıllarına ait olduğu ifade edilen eserlerin değerinin 9 milyon dolar olduğu ileri sürüldü. 1,5 yıldan fazla bir süredir devam eden soruşturmada kayıp eserlerin bulunup bulunmadığı da merak konusu oldu.
A.DUMAN