AB Ülkelerinde Din Eğitimi Nasıl?-II-

Bulgaristan:Kamu okulları, her seviyede, İslam ile Hıristiyanlık arasında seçmeli din eğitimi imkânı sunmaktadır. Din dersleri, dini grupların ahlaki değerlerini öğretmekte ve dinin tarihi, kültürel ve felsefi yönlerini içermektedir. Kayıtlı her dini grup, müfredata kendi dinlerinin dâhil edilmesini talep edebilir.

 

Çek Cumhuriyeti:1990 yılından beri Çek Cumhuriyeti’nde özel okullar serbesttir. Bireyler ya da dini grup ve kuruluşlar, Eğitim Bakanlığına kayıt yaptırmak şartıyla dini içerikli eğitim veren okullar açabilmektedir. Özellikle kilise okulları ülke çapında oldukça revaçtadır. Bunların masraflarının büyük kısmı devlet tarafından karşılanmaktadır.

Dini gruplar ayrıca, devlet okullarında da din dersi verebilmektedir. Ancak bunun için Eğitim Bakanlığından izin almak gerekmektedir.

 

Danimarka:Tüm devlet okulları ve özel okullar (dini okullar dâhil) devletten mali destek alırlar. Devlet Okulları Kanunu’na göre, devlet okullarında EvanjelikLuteryen din eğitimi verilir. Bununla birlikte, öğrenciler ailelerinin rızasıyla, bu derslerden çekilebilirler. Ek olarak, Kanun, kamu okullarında dünya dinlerini, felsefeyi, hoşgörüyü geliştirmeyi, bütün inançlara saygı göstermeyi içeren bir Hıristiyan çalışmaları dersi verilmesini de zorunlu kılmaktadır. Bu ders zorunludur, ancak velilerinin yazılı başvurusuyla dersten muaf tutulabilir. Eğer, öğrenci 15 yaşından büyükse, hem ailesinin hem de öğrencinin imzası bulunmak zorundadır.

 

Finlandiya:Finlandiya’da tüm okullarda din ve felsefe dersleri verilmektedir. Öğrenciler, bu derslerden birini seçme imkânına sahiptirler.

 

Fransa:Fransa’da, ilkokullarda okul binaları içinde din dersi vermek kanunen yasaktır. Ortaokullarda ise, küçük kilise (şapel) açılması, velinin talebi doğrultusunda gerçekleştirilir. Ancak, aynı Fransa’da, okulların %18’i özeldir. Bu özel okulların %90’ı Katolik Kilisesi’ne diğerleri de Protestan, Yahudi ve diğer dini cemaatlere bağlıdır. Devletle anlaşmalı özel okulların öğretmen maaşlarını devlet öder ve ayrıca yardımda bulunur.

İlkokul haricindeki kamu okullarında dini eğitim verilmez, ancak dini grupların tarihlerine ilişkin bilgiler tarih müfredatının bir parçası olarak öğretilir.

 

Hollanda:Devlet, hem kamu okullarına hem de dini içerikle olanlar da dâhil olmak üzere özel okullara, diğer dini eğitim kurumlarına, sağlık kurumlarına hangi dinle bağlantılı olmalarına bakmaksızın fon sağlar.Hollanda’da, mevcut okulların yaklaşık üçte ikisi cemaat okullarıdır ve Müslümanların okulları da dâhil bu okullar devlet tarafından finanse edilir. Devlet okullarında da din dersi verilmektedir.

 

İngiltere:Kanunlar, Birleşik Krallıkta, 3 ile 19 yaş arasındaki çocuklar için dini eğitimizorunlu kılmaktadır. Bununla birlikte, dini eğitimin içeriği ve şekli ülke genelinde yerelyönetimlerce belirlenmektedir. Yerel yönetimlerce belirlenecek olan dini eğitim müfredatı,

1988 tarihli Eğitim Reformu Kanununa göre, ülke içinde var olan belli başlı diğer dinlereilişkin bilgi vermekle birlikte Hıristiyanlığın baskın yerini yansıtacak içerikte olmalıdır.37

Müfredat, belirli bir din eksenli olmamalı ve öğrencileri din değiştirmeye teşvik etmektenkaçınmalıdır. Dini okulların müfredatları ise vakıf senetlerine uygun olarak mütevellisitarafından belirlenir. Tüm velilerin çocuklarının dini derslere katılmamasını talep etmehakkı vardır.

 

İspanya:İspanya’da okullarda seçimli Katolik eğitimi verilmektedir. 1992 yılında imzalanan antlaşmaya dayanarak Müslüman, Yahudi ve Protestan dini grupların liderleri devlete çağrıda bulunarak kendi dinlerine de eğitim sistemlerinde yer verilmesini istediler. Bunun üzerine 2004 yılında yapılan kanuni bir değişiklikle, en az 10 öğrencinin istemesi halinde okullarda bu eğitimin verilmesine ve bu dersi verecek öğretmenlerin de devlet tarafından finanse edilmesine dair bir düzenleme yapıldı. Bu dersler zorunlu değildir.Din dersini seçmeyen öğrenciler, genel sosyal, kültürel ve dini temalar içeren alternatif bir ders almak zorundadırlar.

 

İsveç:Tüm dünya dinlerini kapsayan bir din eğitimi zorunludur. Aileler çocuklarını, dini okullara göndermekte serbesttirler. Bu koşullar, Devletin verdiği çekirdek müfredatı takip etmek zorundadır ve devletten mali destek alırlar.

 

İsviçre:Eğitim politikaları, kantonlar seviyesinde belirlenir fakat bu politikaların uygulanmasında okul idarelerinin kısmi yetkileri bulunmaktadır. Neuchatel ve Cenevre dışındaki tüm kantonların okulları dini eğitim imkânı sunmaktadır. Genellikle, Katolik ve Protestan eğitim verilir ancak bazı yerlerde diğer dinlere yönelik eğitim imkânları da sunulmaktadır. Bazı kantonlarda din eğitimi seçmelidir, çoğunluğunda ise zorunludur. Bununla birlikte uygulamada, çocuklarını bu eğitimden muaf tutmak isteyen ailelerinistekleri kabul edilmektedir. Diğer din mensuplarının bu derslere katılımları kendi iradelerine bırakılmıştır.

 

İtalya:Katolik Kilisesi’nin İtalya’daki ayrıcalıklı durumu eğitim alanında özellikle ortaya çıkmaktadır. 1984 yılında Villa Madama Sözleşmesi ile gözden geçirilen Konkordat, Katolik Kilisesi’ne devlet okullarında din eğitimi konusunda bazı ayrıcalıklar vermektedir. Konkordat, anaokulundan liseye kadar Katolik eğitimini garanti etmektedir.

Devlet, Katolik din dersi öğretmenlerinin maaşlarını karşılamaktadır ancak diğer dinlerden din dersi öğretmenlerinin maaşlarını karşılamaz. Katolik öğretmenlerin verdikleri din dersleri seçmelidir. Eskiden bu dersler doğrudan kiliselerden gelen papazlar tarafından verilmekte iken günümüzde bu dersler kilisenin seçeceği öğretmenler tarafından verilmektedir. Dersin müfredatı, Katolik olmayanların da dâhil olabileceği şekilde Eğitim Bakanlığı ile İtalya Piskoposlar Konferansı Yönetimi tarafından ortaklaşa hazırlanır.Devlet ile konkordat imzalamış diğer dini gruplar, kendi dinlerinden öğrenciler için din dersi öğretmeni atayabilirler ancak bunun masraflarını kendileri karşılamak zorundadırlar.