Ticaret Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulan “Fiyat Etiketi Yönetmeliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”, Resmî Gazete’de yayımlandı. Tüketici dernekleri ve yeme-içme sektörü temsilcileri, yeni düzenlemenin tüketicilere önemli avantajlar sağlayacağını belirtti.
Yeni düzenleme kapsamında, Gaziantep’in de dâhil olduğu tüm illerde restoran, kafe, lokanta ve pastaneler, fiyat listelerini dijital ortamda Ticaret Bakanlığı’na iletecek. Böylece tüketiciler, bu işletmelerin fiyat bilgilerini çevrim içi platformlardan kolayca görüntüleyebilecek. Öte yandan, tüketici önünde tartılarak satılan ürünlerde ambalaj veya kabın ağırlığı (dara) artık toplam fiyata dâhil edilmeyecek. Bu uygulamayla vatandaşlar yalnızca ürünün gerçek ağırlığı kadar ücret ödeyecek.
Gaziantep’teki işletmeler, fiyat listelerini karekod (QR kod) aracılığıyla dijital ortamda paylaşabilecek. Ayrıca, talep eden tüketicilere fiyat listesini fiziki olarak da göstermek zorunda olacaklar. Böylece vatandaşlar, fiyat bilgilerine hem dijital hem de basılı ortamda hızlı ve şeffaf bir şekilde ulaşabilecek.
“Yeni düzenleme tüketici lehine önemli adımlar içeriyor”
Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Başkanı Levent Küçük, yapılan düzenlemelerin tüketiciler açısından son derece olumlu olduğunu belirtti. Küçük, indirimli satışlarda baz alınacak sürenin 30 günden 10 güne düşürülmesinin “aldatıcı indirimlerin” önüne geçeceğini vurguladı. Ayrıca, her müşterinin akıllı telefon kullanma imkânı bulunmadığını hatırlatarak, karekod uygulamasına ek olarak fiyat listelerinin masalarda bulundurulmasının önemine dikkat çekti. Küçük, servis ücreti veya masada oturma süresine göre alınan ek ücretlerin de açıkça belirtilmesi gerektiğini ifade etti.
Küçük ayrıca, ürünlerin tartımında ambalaj veya kabın ağırlığının (daranın) düşürülmesinin artık açıkça düzenlendiğine dikkat çekti. Bu uygulamanın tüketiciler açısından büyük önem taşıdığını belirten Küçük, “Bu gelişme, tüketici için çok değerli. Dijital ortamda fiyatlara ulaşılabilmesi, tüketicinin işletmeye gitmeden fiyat karşılaştırması yapabilmesine imkân tanıyacak. Bu değişiklikler tüketicinin korunmasında önemli bir adım olacak.“dedi.
“Düzenlemeler olumlu, denetimler güçlendirilmeli”
Tüketiciyi Koruma Derneği Genel Başkanı Aziz Koçal, düzenlemelerin ambalaj darasının düşürülmesi, fiyat şeffaflığı ve dijital erişim açısından olumlu olduğunu belirtti. Koçal, “İndirimli fiyat uygulamasındaki değişiklik tüketici lehine bir gelişmedir. Ancak bu düzenlemelerin etkin olabilmesi için denetim mekanizmalarının güçlendirilmesi ve tüketiciye erişimin garanti altına alınması gerekir.” dedi.
Koçal, işletmelerin fiyat bilgilerini Ticaret Bakanlığı’nın sistemine yükleme zorunluluğunun, fiyat hareketlerinin kamuoyu tarafından daha şeffaf biçimde izlenmesine imkân tanıyacağını söyledi. “Bu sistem etkin çalıştığında fiyat istikrarı izlenebilecek ve haksız fiyat artışları daha rahat tespit edilebilecek.” ifadelerini kullandı.
Koçal, daranın zorunlu hale getirilmesiyle manav, kasap, şarküteri ve tatlıcı gibi işletmelerde tüketicilerin artık yalnızca ürünün gerçek ağırlığı üzerinden ödeme yapacağını ifade etti. “İndirimli satışlarda ‘önceki 10 gün içindeki en düşük fiyatın esas alınması’ düzenlemesi, suni indirimlerin ve tüketiciyi yanıltan etiket oyunlarının önüne geçecektir. Bu, ‘önce zam sonra indirim’ uygulamalarına karşı net bir korumadır.” diye konuştu.
“Dijital menü ile şeffaflık ve rekabet güçlenecek”
Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Başkanı Ramazan Bingöl, son yıllarda en çok şikâyet edilen konunun “sürpriz fiyatlar” olduğunu hatırlatarak, bu sorunu önlemek amacıyla Bakanlık tarafından menülerin hem girişte hem de masalarda bulundurulmasının zorunlu kılındığını ifade etti.
Bingöl, yeni düzenlemeyle menü fiyatlarına dijital ortamdan erişilebilmesinin de önemli bir adım olduğunu vurguladı. “Bu uygulama hem fahiş fiyatların önlenmesine hem de işletmeler arasındaki rekabetin artmasına katkı sağlayacak. Sonuçta kazanan yine tüketici olacak. Ayrıca bu adım, gıda enflasyonunun düşmesine de dolaylı olarak destek verecek. Yeme-içme sektörü olarak düzenlemeyi gönülden destekliyoruz.” ifadelerini kullandı.
Yeni yönetmelik, Gaziantep’in de aralarında bulunduğu Türkiye genelinde, hem tüketici güvenini artırmayı hem de ticarette şeffaflık ile adil fiyat uygulamalarını güçlendirmeyi amaçlıyor.