Uzmanlara göre yaşlanmak kaçınılmaz ama “iyi yaşlanmak” tamamen sizin elinizde! Kas gücünüzden ruh halinize, bağışıklık direncinizden zihinsel keskinliğinize kadar vücudunuz, biyolojik yaşınızı sessizce anlatıyor. İşte Dr. Mitch Ghen’e göre sağlıklı yaşlanmanın 5 temel göstergesi ve evde yapabileceğiniz basit testler...
ABD’de Access Medical Labs’in tıbbi direktörü ve bütünsel tıp uzmanı Dr. Mitch Ghen, el kavrama gücünün uzun ömürle doğrudan ilişkili olduğunu söylüyor.
“Daha güçlü bir kavrama gücü, kas kütlesinin, kalp-damar sağlığının ve genel dayanıklılığın göstergesidir” diyen Ghen, bu ölçümün kısa bir testle yapılabileceğini belirtiyor.
Evde ise bir tenis topunu sıkmak veya ıslak havluyu sıkmak basit bir gözlem yöntemi olabilir. Kas güçsüzlüğü, eklem ağrıları ya da sarkopeni (yaşa bağlı kas kaybı) belirtileri, yaşlanma sürecinde dikkate alınması gereken önemli uyarılar arasında.
2. Hareket özgürlüğü: Gençliğin gerçek anahtarı
Düzenli egzersiz hem fiziksel hem zihinsel gençliğin temelidir. Uzmanlara göre haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta egzersiz yapmak ve haftada iki gün büyük kas gruplarını çalıştırmak, yaşlanmayı yavaşlatıyor.
Egzersiz, kemikleri ve kasları güçlendirirken dengeyi artırıyor, stresi azaltıyor ve bilişsel fonksiyonları destekliyor. Ancak egzersiz sırasında nefes darlığı, çabuk yorulma ya da baş dönmesi hissediyorsanız kalp performansında azalma olabilir. Bu durumun mutlaka uzman kontrolü gerektirdiği vurgulanıyor.
Bir hastalıktan ne kadar sürede iyileştiğiniz, bağışıklık sisteminizin yaşını ortaya koyuyor.
Dr. Ghen’e göre sağlıklı bireyler 10 gün içinde enfeksiyondan kurtulabiliyor. Uzun süren hastalıklar ve sık enfeksiyonlar bağışıklığın zayıfladığını gösterebilir.
Ayrıca kronik iltihap da önemli bir uyarıdır. Diş etlerindeki kanama veya kızarıklık bile bağışıklıkta düşüşe işaret eder. Uzman, iltihabı azaltmak için zerdeçal (kurkumin) ve yeşil çay (EGCG) gibi doğal antioksidanların düzenli tüketilmesini öneriyor.
4. Ruh hali ve hormon dengesi: İç dengeniz yaşınızı belirler
Yaş ilerledikçe hormon seviyeleri düşer, bu da hem fiziksel hem duygusal dengeyi etkiler. Düşük libido, yorgunluk, uykusuzluk ve zihinsel bulanıklık sık görülür.
Dr. Ghen, testosteron, östrojen ve progesteron seviyelerinin dengede tutulmasının yaşlılıkta yaşam kalitesini belirlediğini söylüyor. Ayrıca pregnenolon ve DHEA takviyelerinin, “hormonların gençlik seviyesinde kalmasına yardımcı olabileceğini” belirtiyor ancak bu tür desteklerin doktor gözetiminde alınması gerektiğini vurguluyor.
Zihinsel keskinlik, iyi yaşlanmanın en belirgin işaretlerinden biri. Unutkanlık, odaklanma zorluğu veya kafa karışıklığı, beynin desteğe ihtiyaç duyduğunu gösteriyor.
“Beyin bir kas gibidir, kullanılmadığında zayıflar” diyen Ghen, her gün zihni aktif tutacak küçük egzersizler öneriyor.
Örneğin “F harfiyle başlayan kelimeleri sıralamak” gibi basit zihinsel oyunlar, beynin çevikliğini artırabiliyor.
Ayrıca kaliteli uyku, beyin sağlığı için en kritik unsur. Ghen, “Uyku ilaçlarından kaçının, telefonu yatak odasından çıkarın, Wi-Fi’yi gece kapatın” diyerek doğal uyku düzeninin önemine dikkat çekiyor.
Dr. Ghen, biyolojik yaşınızı anlamak için birkaç basit test öneriyor:
Ellerinizden destek almadan yere oturup kalkmayı deneyin.
Bir sandalyede oturup 30 kez ayağa kalkın ve oturun.
Elinizin üzerindeki deriyi çekin; hızla eski haline dönüyorsa cilt elastikiyetiniz yerindedir.
Topuk-parmak yürüyüşü ile dengenizi test edin.
Gözler açık, tek ayak üzerinde 30 saniye durabiliyorsanız, vücudunuz formda demektir.
Tüm bu testleri rahatlıkla yapabiliyorsanız, yaşınızı yalnızca takvim değil, vücudunuzun gücü belirliyor demektir.