Bakır aksesuarlar ve takılar son dönemde şifalı ve faydalı olarak pazarlanıyor. Uzmanlar ise bakır takılar konusunda uyarıyor.
Son dönemde popülerliği giderek artan bakır takılar, yalnızca estetik görünümleriyle değil, sağlık üzerindeki iddia edilen faydalarıyla pazarlanıyor. Özellikle sosyal medyada “şifa kaynağı” olarak lanse edilen bu aksesuarlar hakkında uzmanlar uyarıyor: “Bilinçsiz kullanım ciddi sağlık riskleri doğurabilir.”
Son dönemde satışları artan bakır takı ve aksesuarlar, vücuda faydalı olarak pazarlanıyor. Uzmanlar, bu söylemin bilimsel gerçeklikten uzak olduğunu belirtirken, bakır takıların ciddi riskler barındırdığını dile getiriyor.
Uzmanlardan bakır uyarısı: “Fazlası zararlı”
Bakır, insan vücudu için gerekli eser elementlerden biri. Bağ dokusu oluşumu, enerji üretimi ve antioksidan savunma gibi birçok biyolojik süreçte önemli rol oynuyor. Uzmanlar, yetişkinler için günlük önerilen bakır alım miktarının 0.9 ila 1.3 mg arasında olduğunu belirtiyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ise bu miktarın üst sınırını 10 mg olarak açıklıyor. Ancak bu sınırın aşılması durumunda, özellikle karaciğer olmak üzere çeşitli organların zarar görebileceği ifade ediliyor.
Takılarla bakır maruziyeti riskli mi?
Alternatif tıp ve sosyal medya kanallarında yaygınlaşan “bakır aksesuarlarla şifa” inancı, uzmanlara göre bilimsel dayanaklardan yoksun. Özellikle uzun süreli ve doğrudan cilt teması, sağlık açısından ciddi riskler barındırıyor.
Dermatologlar, bakır takıların terle birleştiğinde cilde bakır iyonları geçirebileceğini belirtiyor. Bu durum, hassas ciltlerde alerjik kontakt, dermatit, kızarıklık, kaşıntı ve yeşil lekelenme gibi reaksiyonlara neden olabiliyor. Uzmanlar, özellikle bu belirtilerin görülmesi durumunda takıların derhal çıkarılması gerektiğini vurguluyor.
Wilson hastalığı ve genetik yatkınlık riski
Genetik olarak risk grubunda bulunan bireylerde, özellikle karaciğerin bakırı düzgün bir şekilde işleyemediği Wilson hastalığında, vücutta biriken bakır kalıcı hasarlara neden olabiliyor. Uzmanlar, bu hastalığa sahip kişilerin bakırla doğrudan temastan kesinlikle kaçınması gerektiğine dikkat çekiyor.
“Şifa” iddiaları bilimsel dayanaktan uzak
Alternatif tıpta bakır bileziklerin romatizma, eklem ağrısı ve dolaşım bozuklukları gibi rahatsızlıklara iyi geldiği öne sürülse de, bu iddialar bilimsel olarak büyük ölçüde desteklenmiyor. Önde gelen sağlık kuruluşlarından Mayo Clinic, bu tür etkilerin büyük oranda plasebo etkisiyle açıklanabileceğini ifade ediyor.
Bakır için uzmanlar ne öneriyor?
Uzmanlar, bakırın vücut için önemli bir mineral olduğunu ve günlük alım miktarının 0.9–1.3 mg arasında olması gerektiğini belirtiyor (Dünya Sağlık Örgütü, 2004). Bakırın en sağlıklı şekilde, deniz ürünleri, kuruyemişler ve tam tahıllar gibi doğal besinlerden alınması tavsiye ediliyor. Takviyeler ve takılar yoluyla aşırı bakır maruziyetinin ise toksik etkilere yol açabileceği konusunda uyarılar yapılıyor. Ayrıca, bakır takıların sağlık açısından şifa sağladığı iddialarının bilimsel olarak desteklenmediği belirtiliyor (Mayo Clinic, 2022). Bu nedenle, bakır kullanımında dengeli ve kontrollü olmak önem taşıyor.
Takılarla gelen toksisite riski
Uzmanlar, vücut için gerekli olan bakırın yalnızca besin yoluyla güvenli şekilde alınabileceğini belirtiyor. Karaciğer, kabuklu deniz ürünleri ve kuruyemişler gibi gıdalar bakır açısından zengin kaynaklar arasında yer alıyor. Buna karşın, cilt yoluyla alınan bakırın vücut tarafından kontrolsüz şekilde emildiği ve bu durumun toksik etkilere yol açabileceği uyarısı yapılıyor. Özellikle hassas bünyeye sahip bireylerde bu durum ciddi sağlık sorunlarına neden olabiliyor.
Bilimsel yöntemler tercih edilmeli
Uzmanlar, sağlığa kavuşma arayışında bilimsel olarak kanıtlanmış yöntemlerin tercih edilmesi gerektiğini vurguluyor. Alternatif çözümler yerine, dengeli beslenme ve doktor kontrolünde tedaviye başvurulması öneriliyor. Uzmanlar, bakır takılar estetik ve kültürel açıdan ilgi çekici olsa da, sağlık açısından potansiyel riskler taşıdığının unutulmaması gerektiğini dile getiriyor.
