Çingene Kızı mozaiği, milattan sonra 2. yüzyıla tarihlenen Roma dönemine ait Zeugma Antik Kenti’nde ortaya çıkarılmış en dikkat çekici eserlerden biri. Gözleriyle izleyiciyi adeta içine çeken bu kadın figürü, bir dönem yalnızca küçük bir parçasıyla biliniyordu.
2000 Yıllık Bir Güzellik
Uzun yıllar boyunca yüz kısmı Gaziantep Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen mozaik, yerli ve yabancı milyonlarca ziyaretçiyi etkisi altına aldı.
Ziyaretçilerin “Çingene Kızı” adını verdiği bu figürün gerçekte hangi mitolojik ya da tarihi kişiyi temsil ettiği tam olarak bilinmese de, bazı araştırmacılar onun “Persephone” olabileceğini öne sürüyor. Mitolojide yeraltı dünyasının tanrıçası olan Persephone, ilkbaharın gelişiyle yeryüzüne dönerken çiçekleri de beraberinde getirir. Çingene Kızı’nın hüzünlü ve derin bakışları, bu efsaneye dair ipuçları taşıyor olabilir.
Kayıp Parçaların ABD'den Dönüşü
Yıllar boyunca mozaik yalnızca yüz kısmıyla tanınıyordu çünkü diğer parçaları 1960’lı yıllarda yasa dışı yollarla yurt dışına kaçırılmıştı. Bu parçalar uzun süre ABD’nin Ohio eyaletindeki Bowling Green State Üniversitesi’nde sergilendi. Ancak Türkiye’nin Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın diplomatik çabaları sayesinde 2018 yılında 12 kayıp parça ait olduğu topraklara, Gaziantep’e geri getirildi.
Kayıp parçaların da eklenmesiyle birlikte mozaik, artık çok daha bütün bir kompozisyon sunuyor. Gaziantep Zeugma Mozaik Müzesi’nde özel bir salonda sergilenen bu eşsiz eser, yalnızca Türkiye’nin değil, dünyanın da sayılı mozaik koleksiyonlarından biri arasında yer alıyor.
Gaziantep’in Kültürel Mirası Parlıyor
Gaziantep Büyükşehir Belediyesi ve müze yetkilileri, mozaiğin korunması ve tanıtılması için önemli çalışmalar yürütüyor. Dijital uygulamalar ve artırılmış gerçeklik teknolojisi sayesinde ziyaretçiler, Çingene Kızı’nın hikâyesini daha yakından deneyimleyebiliyor.Gaziantep Valiliği’nden yapılan açıklamada, “Çingene Kızı yalnızca bir arkeolojik eser değil, bu toprakların kadim kültürünü simgeleyen bir mirastır. Onu korumak, anlatmak ve dünyaya tanıtmak hepimizin sorumluluğu,” denildi.
Bir Bakışta Asırlık Gizem
Adı bilinmeyen bu genç kadın figürü, yüzyıllar öncesinden bugüne gözleriyle bir şeyler anlatmaya devam ediyor. Kimdi, ne hissetti, neden böyle hüzünlü bakıyor? Belki de bu soruların cevabı asla bulunamayacak ama mozaik, her ziyaretçiye kendi hikâyesini fısıldamayı sürdürecek.
