Uzun süre boyunca insanlar basketbolu yalnızca bu formatla tanıdı. Peki sahayı küçültür, takımları azaltır ve kuralları biraz değiştirirken enerjiyi yüksek tutsanız ne olurdu? İşte 3x3 basketbol tam olarak bunu sunuyor. Sporun daha hızlı ve daha keskin bir versiyonu—tamamen heyecan için tasarlanmış. Daha fazlasını merak ediyor musunuz? İşte temel bilgileri öğrenmeniz için kısa bir başlangıç rehberi.
Yarım saha, tam heyecan: 3x3 basketbolun açıklaması
En basit haliyle 3x3 basketbol, klasik 5’e 5 oyunun daha küçük ve hızlı bir versiyonudur. Takımlar üçer oyuncudan oluşur ve maç yalnızca bir potalı yarım sahada oynanır.
Sporun yönetimi, klasik 5’e 5 basketbolu da yöneten Fédération Internationale de Basketball (FIBA) tarafından yapılır. FIBA’ya göre bu format, artık dünyanın en büyük kentsel takım sporu konumunda ve parklarda, spor salonlarında ve uluslararası turnuvalarda sıkça görülüyor.
Profesyonel seviyede FIBA 3x3 World Tour, en iyi oyuncuları altı haneli ödül havuzlarının olduğu Masters etkinliklerinde bir araya getiriyor. Ayrıca spor bahisleri dünyasında da hızla popülerleşiyor. Çoğu bahis sitesi 3x3 basketbol pazarlarını sunuyor ve taraftarlar, favori takımlarını desteklerken Stake bonus gibi avantajlarla bahis yapmaktan keyif alıyor.
En üst seviyede ise bu format, 2020 Tokyo Oyunları’nda Olimpiyat sahnesine çıkarak büyük bir başarıya ulaştı.
3x3 formatının ortaya çıkışı
Olimpiyatlardaki çıkışından önce 3x3 basketbol sokaklarda doğdu. İnsanlar dünyanın dört bir yanında garaj girişlerinde, arka bahçelerde ve spor salonlarının köşelerinde oynardı.
ABD’de Gus Macker ve Hoop it Up gibi her seviyeden oyuncuya açık büyük etkinliklerle yaygınlaştı. Adidas, 1992’de bir sokak basketbol turnuvası düzenleyerek formatın büyük bir potansiyele sahip olduğunu kanıtladı.
Yıllar sonra FIBA da aynı potansiyeli gördü. 2007’de Makao’daki Asya Salon Oyunları’nda deneme maçları düzenlediler. 2008’de Dominik Cumhuriyeti ve Endonezya’da daha fazla test yapıldı. 3x3 basketbolun büyük spor sahnesine çıkışı, 2009 Asya Gençlik Oyunları’nda Singapur’da gerçekleşti.
2010 yılına gelindiğinde FIBA, bu format için tamamen rekabetçi bir yapı geliştirdi. Kendi kuralları, turnuvaları ve sıralama sistemi oluşturuldu. 2010 Yaz Gençlik Olimpiyatları’nda küresel çapta tanıtıldı. On yıl sonra Olimpiyat statüsüne kavuştu.
3x3 basketbolun temel kuralları
FIBA, 3x3 formatına özel bir yapı oluştururken geleneksel basketbola kıyasla daha farklı kurallar ve mekanikler getirdi. İşte bazı detaylar:
Takımlar
Her 3x3 takımı dört oyuncudan oluşur: üç oyuncu sahada, bir oyuncu yedek olarak bulunur. Maçlar yalnızca üçer oyuncuyla başlar.
Saha ve top
Maçlar 15m x 11m ölçülerindeki yarım sahada ve tek potayla oynanır. Kullanılan top ise hibrittir: Kadın basketbol topu boyutunda (6 numara) ama erkek basketbol topu ağırlığındadır (7 numara).
Oyun akışı
Oyun yazı-tura ile başlar. Kazanan taraf ilk topa sahip olmayı ya da olası uzatmada ilk hücum şansını seçer. Maçlar 10 dakika sürer veya bir takım 21 sayıya ulaştığında biter. Hangisi önce gerçekleşirse oyun sona erer.
Puanlama sistemi basit ama farklıdır: Yay içinden yapılan atışlar 1, yay dışından yapılanlar ise 2 puan değerindedir. 12 saniyelik şut saati oyunu hızlı tutar, çünkü yalnızca yarım sahada oynanır. Trent Tucker Kuralı da geçerlidir: Eğer 0.2 saniye kaldıysa topu yakalayıp atış yapmak geçerli sayılmaz.
3x3 basketbolun küresel cazibesi
3x3 formatı sporu insanlara daha da yakınlaştırıyor. Sokaklardan doğmuş olması bir yana, kurulumu hızlı, öğrenmesi kolay ve izlerken en az klasik basketbol kadar heyecan verici.
Dünya çapındaki taraftarlar artık formatın uluslararası etkinliklerini ve Olimpiyat yolculuğunu çevrim içi takip edebiliyor. Ayrıca 3x3 basketbol pazarları sunan platformlarda, örneğin Stake Türkiye üzerinden bahis yapabiliyorlar. Hızlı bir Stake Türkiye girişi sayesinde yüksek tempolu karşılaşmalarda istatistiklere ve bahis seçeneklerine kolayca ulaşabilirsiniz.
