Gaziantep’te geçtiğimiz haftalarda, Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Osman Türkman, Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Başkanı Ahmet Şimşek ve Kırmızı Et Üreticileri Birliği Başkanı Ömer İrfan Çetiner’in bir araya geldiği toplantıda kurbanlık fiyatları belirlenmişti. Belirlenen yeni fiyatlarda Dana ve Düve fiyatları değişmezken, Antep Halliği 34 TL’den 35 TL’ye, diğer koyun ırkları ise 33 TL’den satılacağı ifade edilmişti. Söz konusu toplantının ardından her yıl olduğu gibi bu yılda ulusal zincir marketlerde kurbanlık satışları başladı.
FİYATLAR DUDAK UÇUKLATTI
Üç ayrı ulusal market tarafından belirlenen fiyatlar kafalarda soru işaretlerine neden oldu. Söz gelimi zincir marketler arasında yer alan ulusal bir market, en az 16 kilogramlık koç 1695 TL, Büyükbaşta ise 7/1 hisse ile kemiksiz 20 kilo et için 1795 TL fiyat belirledi. Bir diğer market ise, Küçükbaş 17 kilogram kemikli et için 1950 TL fiyat belirledi. Üçüncü markette ise, küçükbaş en 12 kilogram kemikli et 1795, küçükbaş en az 16 kilogram kemikli et 1950 ve büyükbaş 7/1 hisse 25 kilogram kemiksiz et 2 bin 295 TL’den satışa sunuldu.
“DÜZENLEME ŞART”
Gaziantep Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Osman Türkman, yerel ve zincir marketler tarafından kurbanlık satılmasına tepki gösterdi. Türkman, “Marketlerde kurban satışı ve kesimi yapılması ne kadar doğru?’ bunun tartışılması gerekiyor. Son dönemlerde küçük işletmelerin korunması adına, marketlerin bazı ürünleri satışlarının yasaklanması gündemde. Benzer bir uygulama kurban satışları ile ilgili de yapılabilir. Bunun düzenlenmesi gerekiyor.”
“YÜZDE 100’E YAKIN FİYAT FARKI VAR”
Fiyatları yorumlayan Türkman, “Ulusal zincir marketlerin sitelerine bakıldığında, kemikli 12 kilogram et elde edilecek bir kurban için 1795 TL fiyat verilmiş. Bu hesaba göre, hayvanın 30 kilogram ağırlığında olması gerekir ve böyle bir hayvandan kurban olmaz. Aynı zamanda etin kilogramını 150 TL’ye denk geldiğini görüyoruz. Oysa bizim açıklamış olduğumuz canlı hayvan kilogram fiyatı 35 TL, yüzde 50 randıman verse kilogramı 70 TL’ye geliyor. Ulusal marketin açıkladığı 12 kilogram fiyatı 150 TL’ye geliyor ki bu da dehşet bir rakam. Bir başka zincir market ise 16 kilogramına 1950 TL vermiş. 16 kilogram et veren bir hayvanın canlı ağırlığı 35-40 kilogramdır. Bunu da 1950 TL’ye böldüğümüz zaman 121 TL’ye geliyor. Bizim açıkladığımız rakam kemikli et için 70 TL’ye geliyor. Buradaki rakamlar çok yüksek. Aynı ulusal marketin büyükbaş hayvan için açıklamış olduğu rakam 2 bin 295 TL. 25 kilogram kemiksiz etin kilogram fiyatı 95 TL’ye geliyor. Kasabın dahi 1,5 katına gelmiş oluyor. ulusal zincir marketler ile bizim açıklamış olduğumuz fiyatlar arasında yüzde 100’e yakın bir fiyat farkı var.”
“KURBAN ALIRKEN DİKAKT EDİLMELİ”
Sözlerini sürdüren Türkman, “Kemikli eti 12 kilogram ve 16 kilogram çıkan bir hayvandan kurban olmaz. Bu hayvanların canlı ağırlığı ortalama 35-40 kilogram civarındadır. Bunlardan kurban olmaz, bunun yanında normal piyasanın yüzde 50 ila yüzde 100 arasında daha pahalı bir maliyeti olmuş oluyor. Tüketicilerin bu kurban fiyatlarına dikkat etmeleri ve yerinde gidip görmeleri gerekiyor. Açıklanan bu kurban fiyatları çok yüksek. 12 kilogram ve 16 kilogram kemikli ete sahip bir hayvandan kurban olmaz.”
“İSLAMİ ŞARTLARA NE KADAR UYGUN?”
Kurban için şartlar olduğunu kaydeden Türkman, “Kurbanlık bir toklu hayvanın 1 yaşında olması gerekiyor. 1 yaşındaki hayvan ise ortalama 50-60 kilogramdır. Diğer şart ise en az 1 yıllık hayvan görüntüsüne sahip 6 aylık hayvan olması gerekir. Bunun da 50 kilogram civarında olması gerekir. Ulusal zincir marketlerde satışa sunulan kurbanlıkların, kemikli et ağırlıkları dikkate alındığında İslami usullere uygun olmadıkları görülüyor” diyerek sözlerini noktaladı.
A.DUMAN