Gaziantep’in kuzeydoğusunda yer alan Araban ilçesi, yalnızca bereketli tarım arazileriyle değil, barındırdığı eşsiz tarihi yapılarla da öne çıkıyor. Roma’dan Osmanlı’ya uzanan süreçte izler bırakan anıt mezarlar, höyükler ve köprüler, ilçeyi adeta açık hava müzesine dönüştürmektedir.
Elif, Hisar ve Hasanoğlu köylerindeki anıt mezarlar, Roma döneminde bölgede söz sahibi olan ileri gelenler için inşa edildi.
Elif Anıt Mezarı, sütunlu mimarisi ve taş işçiliğiyle dikkat çekmektedir.
Hisar Anıt Mezarı, kare tabanı ve piramidal çatısıyla bölgedeki en sağlam örneklerden biri.
Hasanoğlu Anıt Mezarı ise kısmen yıkılmış olsa da kemer detaylarıyla hâlâ ihtişamını yansıtmakta.
Bu yapılar, yalnızca görsel bir miras değil, aynı zamanda dönemin dini ve toplumsal yaşamına dair ipuçları barındırıyor.
Sultan Murat Köprüsünün Roma dönemindeki adı nedir?
Araban’ın Elif Köyü, Roma döneminde “Sugga” adıyla anılıyordu. Bugün hâlâ ayakta olan Septimius Severus Köprüsü ya da halk arasındaki adıyla Sultan Murat Köprüsü, Karasu Irmağı üzerine inşa edildi. Doğu-batı hattında stratejik öneme sahip köprü, ilçenin tarih boyunca önemli bir geçiş noktası olduğunu ortaya koyuyor.
Arabanda kaç höyük ve kaya mezarı var?
Araban’ın kültürel mirası yalnızca anıt mezarlarla sınırlı değil. İlçede tescilli 9 höyük, bir kaya mezarı, bir lahit, bir kilise mozaiği ve bir kale bulunuyor.İlçe merkezindeki Araban Höyüğü, üzerinde yükselen kale ile öne çıkmakta.
Fıstıklıdağ’daki kaya mezarları, kayaya oyulmuş sanduka biçimiyle antik dönemin gömme ritüellerini yansıtmaktadır.
Aşağıkaravaiz, Sarıkaya, Şelveran ve Gece Höyükleri, Tunç Çağı’ndan Roma’ya kadar uzanan izler taşımaktadır.
Arkeologlara göre Araban’ın tarihi mirası, yalnızca Gaziantep için değil, Türkiye’nin kültürel turizmi açısından da büyük bir potansiyele sahip. Ancak yapılar yeterince tanıtılmadığı için hak ettiği ilgiyi görememekte. İlçenin turizm rotalarına dâhil edilmesiyle hem bölge halkına ekonomik katkı sağlanabileceği hem de Türkiye’nin kültürel çeşitliliğinin daha geniş kitlelere tanıtılabileceği ifade edildi.