Amerika Birleşik Devletleri, 523 bin 900 tonluk yıllık üretimiyle dünya Antep fıstığı üretiminde ilk sıralarda. İran 135 bin tonla ikinci sırada yer alırken, Türkiye 119 bin tonluk üretimiyle üçüncü büyük üretici konumunu koruyarak küresel pazardaki güçlü yerini pekiştirdi.
ABD, üretimde de ihracatta da lider
ABD yalnızca üretimde değil, ihracatta da dünyanın en büyük oyuncusu olmaya devam ediyor. 2025 yılı itibarıyla Amerika Birleşik Devletleri’nin fıstık ihracatı 1,5 milyar doları aşarak dünya ticaretinde ilk sırayı korudu. En önemli ihracat pazarlarını Avrupa Birliği ülkeleri ve İngiltere oluşturuyor.
İran, 900 milyon dolarlık ihracatla ikinci sırada yer alırken; Türkiye 258 milyon dolarlık ihracat hacmiyle üçüncü büyük ihracatçı ülke konumunda bulunuyor.
Türkiye, üretimde üçüncü; lezzette ilk sıralarda
Yaklaşık 120 bin tonluk üretimiyle Türkiye, dünya genelinde üçüncü sırada yer alıyor. Özellikle Gaziantep ve Siirt başta olmak üzere Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde üretilen Antep fıstığı, aroması ve yeşil iç rengiyle dünya pazarlarında “lezzet kalitesi” açısından öne çıkıyor.
Uzmanlar, Türkiye’nin potansiyelini artırabilmesi için sulu tarıma uygun yeni fıstık bahçelerinin kurulması, selekte edilmiş iri taneli çeşitlerin yaygınlaştırılması ve ihracatta markalaşmanın güçlendirilmesi gerektiğini belirtiyor.
2025 Verilerine Göre En Çok Antep Fıstığı Üreten Ülkeler
Amerika Birleşik Devletleri – 523.900 ton
İran – 135.000 ton
Türkiye – 119.355 ton
Çin Halk Cumhuriyeti – 78.818 ton
Suriye – 43.104 ton
Yunanistan – 11.836 ton
İspanya – 7.545 ton
Madagaskar – 5.540 ton
İtalya – 3.873 ton
Tunus – 3.123 ton
Dünya Ticaretinde 2025 Görünümü
Trademap verilerine göre 2019’da 3,2 milyar dolar seviyesinde olan kabuklu Antep fıstığı ihracatı, 2022’de 2,4 milyar dolara geriledi. Ancak kabuksuz fıstık ihracatı 811 milyon dolara yükseldi. 2025 yılında ise dünya genelinde toplam ticaret hacminin yeniden 3 milyar dolar seviyesini aşması bekleniyor.
İthalat cephesinde 2022 yılında 2,2 milyar dolar olan kabuklu Antep fıstığı ithalatı, kabuksuz fıstıkta 917 milyon dolara yükseldi. 2025 yılında Almanya, Çin, İtalya ve Türkiye’nin toplam dünya ithalatının yarısından fazlasını gerçekleştirdiği tahmin ediliyor.
En Çok Antep Fıstığı İthal Eden Ülkeler (2025 Tahmini)
Almanya: 480 milyon dolar
Çin: 340 milyon dolar
İtalya: 250 milyon dolar
Türkiye: 240 milyon dolar
Belçika: 210 milyon dolar
Türkiye İçin Öne Çıkan Sorunlar ve Çözüm Önerileri
Periyodisite (bir yıl var, bir yıl yok üretim) sorununun çözülmesi
İri ve çıtlak fıstık çeşitlerinin yaygınlaştırılması
Fiyat istikrarının sağlanması
Ambalaj ve marka kalitesinin artırılması
Depolama ve işleme altyapısının modernize edilmesi
Türkiye’nin Potansiyeli Yüksek
Her ne kadar ABD ve İran üretim ve ihracatta lider konumda olsa da Türkiye’nin kalite ve lezzet açısından fark yaratan fıstıkları dünya genelinde önemli bir pazar payına sahip.
