Çocuklar, okul öncesi dönem ve ilkokul döneminde, yaşadıkları deneyimlere göre okumaya karşı olumlu veya olumsuz tutum geliştirebilirler.
Bu noktada ebeveynler, çocukların okuma tutumlarını etkilediklerinin farkında varmayabilir, yaptıkları veya yapmadıkları davranışlarla onların okumaya karşı tutumlarını önemli ölçüde belirleyebilirler.
Çocuklar, okul öncesi ve ilkokul düzeyinde iyi birer gözlemcidirler. Ebeveynlerinin kitap okuma alışkanlığı, kitaplar hakkında konuşmaları veya hiç konuşmamaları, kütüphane ziyaretleri, kitapçı ziyaretleri ve kitap satın alınması gibi davranışlar çocukları doğrudan etkiler. Bu nedenle ebeveynler, bu dönemde çocukların kitap okuma alışkanlığını ve okuma tutumlarını geliştirici davranışlar sergilemelidir. Bu davranışları şöyle sıralayabiliriz;
-Evde zengin bir okuma materyali sunma: Evde küçük bir kütüphane veya kitaplık, gazete, dergi, ansiklopedi ve sözlükler bulunması çocukların bu materyallere karşı tutumlarını geliştirebilir. Çocuklarla birlikte bu mekânlarda zaman geçirilmesi onları olumlu etkiler.
-Çocukların okumaya başlamasından mutluluk duyma: Ebeveynler, çocukları okumaya başladıktan sonra mutluluklarını gizlememeli, çocuğun bu yeni deneyimini her ortamda paylaşmalı ve olumlu mesajlarla onaylamalıdır.
-Çocuklarla birlikte okuma yapma: Ebeveynler, çocuklarla birlikte okuma saatleri düzenlemelidir. Çocuğun seviyesine uygun bir masalın bir bölümünü anne, bir bölümünü baba, bir bölümünü kardeşler, bir bölümünü de çocuk okumalıdır.
-Okunan kitap üzerine konuşma: Aile bireyleri, okunan kitap üzerine, kitabın haritasını çıkarmalı, kitap hakkında çocuğun yorumlarını öne çıkaracak ortam yaratmalıdır.
-Kütüphane ve kitapçı ziyaretleri yapma: Ebeveynler, çocuklarla periyodik olarak kütüphane ve kitapçı ziyaretleri yapmalı, kütüphaneden ödünç kitap, kitapçıdan da kitap satın alarak çocuğun dünyasında kitaplara yer açmalıdır.
-Çocukların duygu ve düşüncelerini onaylama: Ebeveynler, çocukların okuduğu kitaplar hakkında konuşmasına ortam yaratmalı, onları dinlemeli, yorumlarını onaylamalı ve bu tutumlarını davranış haline getirmelidir.
Unutulmamalıdır ki çocuklar okul öncesi ve ilkokul dönemlerinde ebeveynlerin başkaca konularda olduğu gibi kitap okuma konusundaki davranışlarını da rol model olarak görürler ve bu tutumları kendileri de davranış haline getirirler. Bu nedenle evlerimizde kitaplara yer açmalı, onları yaşamımızın parçası haline getirmeliyiz.
Kaynaklar
Muhammet BAŞTUĞ VE DİĞERLERİ. OKUDUĞUNU Anlama Becerilerini Geliştirme. Pegem Akademi.
