Yazının tamamı Hürriyet Gazetesinden Sedat Ergine ait.
Ve Sedat Ergin diyor ki:
Başbakan Erdoğan’ın 17 Ağustos 2012 tarihinde Kadıköy-Kartal metro hattının devreye girmesi dolayısıyla düzenlenen törende yaptığı konuşmadaki bazı maddi hataları konu alıyor. Şöyle demişti Başbakan:
“Demiryolunu nereden aldık, hangi ağlarla donattık… Biliyorsunuz Onuncu Yıl Marşında geçer, ‘demir ağlarla ördük’ falan… Neyi ördün? Hiçbir şeyi örmüş falan değilsin, ortada duranlar belliydi. Demir ağlarla Türkiye’yi şimdi biz örüyoruz…”
***
Başbakanın bu sözleri çok açık bir şekilde Cumhuriyet’in ilk on yılında demiryolları alanında “hiçbir şey” yapılmadığı anlamına geliyordu. Ve gerçeklerle örtüşmüyordu.
Bunun üzerine geçen yıl Ağustos ayında yazdığımız üç ayrı yazıda (21/22/28 Ağustos) belgelere dayanarak tarihsel olguların Başbakan’ın ileri sürdüğü gibi olmadığını göstermiştik.
Birinci belge, Nafıa Vekâleti (Bayındırlık Bakanlığı) Devlet Demiryolları ve Limanları İşletme Umum Müdürlüğü’nün 1937 yılında yayınlamış olduğu bir kitapçıkta ve” Muhtelif Hatların İşletmeye Açıldıkları, İnşa Edildikleri ve Satın Alındıkları Tarihlerle İstasyonların Mihver Kilometrelerini ve Ara Mesafelerini Gösterir Cetveldir” başlığını taşıyordu.
Bu belge, Cumhuriyet’in ilk on yılını biraz aşacak şekilde 1923-37 yılları arasındaki on beş yıllık dönemde 2 bin722 kilometreuzunluğunda demiryolu inşa edildiğini gösteriyor. Osmanlı İmparatorluğundan devralınan 3 bin 836 kilometreye eklenmiş.
***
İlginçtir ki, Devlet Demiryolları Genel Müdürlüğü’nün web sitesinde de Cumhuriyetin ilk yılları “Demiryollarının altın çağı” olarak nitelendiriliyordu.
Bir başka belge, AK Parti’nin resmi web sitesindeki “İcraatlarımız” dosyasının “Ulaşım” başlığı altındaki “Demiryolları” dosyasıydı. Burada AK Parti’nin ilk 9.5 yıllık iktidarında1086 kilometredemiryolu inşa ettiği vurgulanarak, bu dökümü 1950-2002 yılları arasındaki 52 yıllık toplam 945 kilometrelik performansı ile karşılaştırılıyordu. Ama 1950 öncesi dönemde bir kıyaslamaya girmekten kaçınıyordu AK Parti.
Özellikle 1923-37 yılları arası baz alındığında, Cumhuriyet’in kuruluş yıllarında her yıl ortalama yaklaşık181 kilometredemiryolu inşa edildiği gerçeği ile karşılaşıyoruz. AK Parti’nin ilk 9.5 yıllık döneminde ise her yıl ancak114 kilometredemiryolu inşa edilmiş.
Tabii, Cumhuriyetin kuruluş yıllarının sınırlı imkânları hatırlandığında, üstelik bu imkanların aynı zamanda işletme hakları yabancıların elinde olan demiryollarının millileştirilmesine de tahsis edildiği dikkate alındığında, ilk on beş yıldaki icraat ayrı bir anlam kazanıyor.
Devlet Demiryollarının bu tartışma üzerine geçen yıl basın için hazırladığı bir raporda, AK Parti döneminde her yılda inşa edilen demiryollarının ortalama uzunluğu134 kilometreolarak gösteriliyor. Ancak bu rakam da Cumhuriyet’in ilk 15 yıllık döneminin ortalamasının altındaydı.
Her halükarda, bütün bu resmi rakamlar, Başbakan’ın Cumhuriyet’in ilk dönemini kastederek söylediği Neyi ördün? Hiçbir yeri örmüş falan değilsin” şeklindeki sözlerini tekzip ediyordu.
***
(…) Erdoğan AK Parti döneminde demiryolları alanında yapılan hizmetleri anlatırken bir ara geçmişe giderek şöyle diyor:
“Bir buçuk asırlık geçmişe sahip demiryolları, Cumhuriyet’in ilk 25 yılında en parlak dönemini yaşadıktan sonra yarım asrı geçen bir sürede ihmal edilmiştir. Biz ise bu demiryolu seferberliğini başlattık…”
Aynı konuşmada daha sonra “İnşallah ülkemizin dört bir yanını biz demir ağlarla örüyoruz, dikkat edin, başkaları değil…”
Gibi bir polemik ifadesi olmasa idi…
